Samorządy jako operatorzy programu Czyste Powietrze – nowe możliwości wsparcia mieszkańców
Poprawa jakości powietrza oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków to kluczowe wyzwania, przed którymi stoją polskie samorządy. W ramach nowej edycji programu Czyste Powietrze gminy mogą odegrać jeszcze większą rolę w walce ze smogiem i ubóstwem energetycznym, stając się operatorami programu. Oznacza to realne wsparcie dla mieszkańców w zakresie uzyskania dofinansowania na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację domów.
Jakie zadania spoczywają na gminach pełniących rolę operatora?
Gminy, które zdecydują się przystąpić do programu jako operatorzy, będą odpowiedzialne za kompleksową pomoc mieszkańcom w realizacji inwestycji poprawiających efektywność energetyczną budynków jednorodzinnych. Ich kluczowe zadania obejmują:
✔️ Identyfikację beneficjentów – gminy będą aktywnie docierać do osób, które potrzebują wsparcia w zakresie termomodernizacji, szczególnie do gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem energetycznym.
✔️ Pomoc w przygotowaniu wniosków – samorządy zapewnią mieszkańcom profesjonalne doradztwo, pomagając im prawidłowo wypełnić dokumentację i skutecznie aplikować o dofinansowanie.
✔️ Wsparcie w realizacji inwestycji – operatorzy będą monitorować cały proces inwestycyjny, pomagając beneficjentom na każdym etapie, od wyboru odpowiednich rozwiązań po rozliczenie dotacji.

Fot.Freepik
Co zyskają gminy, które przystąpią do programu?
Pełnienie funkcji operatora w programie Czyste Powietrze to nie tylko korzyści dla mieszkańców, ale również wymierne profity dla samorządów:
- Dodatkowe środki finansowe – gminy otrzymają 1700 zł za każde skuteczne wsparcie beneficjenta. To realne wsparcie dla samorządów, które mogą przeznaczyć te środki na dalszy rozwój lokalnych inicjatyw ekologicznych.
- Możliwość zapewnienia mieszkańcom nawet 100% dofinansowania – dzięki zaangażowaniu operatorów, osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mogą otrzymać pełne pokrycie kosztów wymiany nieefektywnych źródeł ciepła i termomodernizacji.
- Dostęp do szkoleń i wsparcia merytorycznego – gminy uczestniczące w programie skorzystają z szerokiego pakietu szkoleń oraz pomocy ekspertów w zakresie realizacji i rozliczania inwestycji.
Nabór trwa! Jak i do kiedy można zgłaszać się do programu?
Gminy zainteresowane pełnieniem roli operatora w programie Czyste Powietrze mogą już teraz zgłaszać swoje uczestnictwo do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Termin składania zgłoszeń: Pierwsze umowy z gminami zostaną podpisane do 31 marca 2025 r.
To doskonała okazja dla samorządów, aby aktywnie uczestniczyć w procesie poprawy jakości powietrza, a jednocześnie realnie wspierać mieszkańców w walce z ubóstwem energetycznym.
Dlaczego warto przystąpić do programu?
W Polsce wciąż wiele budynków jednorodzinnych nie spełnia norm efektywności energetycznej, co skutkuje wysokimi kosztami ogrzewania i zanieczyszczeniem powietrza. Program Czyste Powietrze daje możliwość poprawy tej sytuacji poprzez dofinansowanie działań związanych z:
🏢 Wymianą starych, nieefektywnych źródeł ciepła (np. pieców węglowych, tzw. kopciuchów) na ekologiczne rozwiązania, takie jak pompy ciepła, kotły gazowe czy ogrzewanie elektryczne.
🏢 Ociepleniem budynków – termomodernizacja ścian, dachów, wymiana okien i drzwi na energooszczędne.
🏢 Poprawą systemu wentylacji – instalacja nowoczesnych systemów odzysku ciepła, które zmniejszają straty energetyczne.
Dzięki wsparciu operatorów, mieszkańcy mają szansę skorzystać z dofinansowania i zmniejszyć rachunki za energię, a jednocześnie przyczynić się do poprawy jakości powietrza w swojej okolicy.